Nederland – door Mr. Kaj Hollemans (KH Legal Advice) (@KHLA2014).
Op 30 september is de Ontwerp Regeling experiment gesloten coffeeshopketen gepubliceerd. Deze regeling geeft een nadere uitwerking aan de wietproef en bevat regels over de selectie van telers, de verpakking en de kwaliteit van hennep of hasjiesj en de te voeren administratie. De regeling is voorgelegd ter internetconsultatie en tot 12 november 2019 kan iedereen reageren op de ontwerp regeling.
Aanzuigende werking
Een van de meest besproken elementen in de regeling is de passage dat “voorkomen moet worden dat de verpakking een aanzuigende werking heeft op mensen die niet van plan waren om hennep of hasjiesj te gaan gebruiken. Om die reden mag er op het etiket ook niet worden vermeld wat de gewenste effecten van het gebruik van het middel zijn.”
In verschillende media is aandacht besteed aan deze passage en in zijn column in de Volkskrant laat Teun van de Keuken geen spaan heel van deze redenering.
Wat denkt de overheid? Dat mensen die niks van cannabis moeten hebben, plotseling een staatscoffeeshop binnenstappen, zich door een verpakking laten verleiden en spontaan blowverslaafd worden?”
Hij toont haarfijn het verschil aan tussen een effectieve lobby (van de levensmiddelenindustrie) en een minder effectieve lobby (van de cannabissector).
“Op verpakkingen van ongezond voedsel, schadelijker voor de volksgezondheid dan cannabis, mogen nu tal van loze wervende beweringen worden gedaan. Daar moeten we dan niet aan tornen, want de consument heeft een eigen verantwoordelijkheid en prikt heus wel door de holle frasen heen. Bij drugs is diezelfde consument plotseling een willoos slachtoffer dat met een mooie verpakking te lijmen is.”
Staatswietspagaat
Veel zorgelijker dan de discussie over de verpakkingen van staatswiet vond ik de opmerking van een woordvoerder van het ministerie van VWS. Zelden werd de staatswietspagaat (een woord dat wat mij betreft het woord van het jaar 2019 mag worden) beter verwoord.
“Het is niet bedoeld als: kijk eens, staatswiet is goed, dus rookt u maar. Het experiment gaat uitdrukkelijk over handhaving en criminaliteit, maar natuurlijk stellen wij daarbij ook eisen aan kwaliteit, gezondheid en voorlichting. We hebben het liefst dat mensen het helemaal niet gebruiken.”
Dus er komt een experiment met cannabis die is geproduceerd door telers die door de Staat zijn aangewezen. Deze telers gaan straks cannabis produceren onder strenge voorwaarden. De kwaliteit van deze legaal geteelde cannabis wordt gecontroleerd. Op de (sobere, saaie, onaantrekkelijke) verpakking wordt het gehalte aan werkzame stoffen vermeld. Een ideale situatie, lijkt mij, zeker in vergelijking met de huidige situatie. Straks weet iedereen wat hij rookt, waar het vandaan komt en wat er in zit. Maar dat is dus niet de bedoeling. Het is de bedoeling dat niemand het gaat kopen.
Ik kan dit op geen enkele manier plaatsen in relatie tot de boodschap dat de criminele sector een halt toegeroepen moet worden en dat het experiment een bijdrage moet leveren aan de bescherming van de volksgezondheid. Wat wil de overheid nou? Dat niemand weet wat voor troep hij rookt en dat iedereen gewoon wiet blijft afnemen bij de lokale huisdealer of bij een coffeeshop die noodgedwongen cannabis moet inkopen bij illegale telers, die het geld dat ze hiermee verdienen weer investeren in andere zaken, zoals mensenhandel, wapenhandel, harddrugs en prostitutie?
WODC
En om er zeker van te zijn dat de uitkomsten van het onderzoek bijgestuurd kunnen worden indien nodig (want stel je toch eens voor dat het experiment toch een succes wordt, ondanks alle inspanningen van de overheid) is het Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatiecentrum, beter bekend als het WODC, aangewezen als instantie die het onderzoek gaat begeleiden. Het WODC kwam in 2018 nog in opspraak nadat Nieuwsuur had aangetoond dat er sprake was van onbehoorlijke beïnvloeding vanuit het ministerie van Justitie en Veiligheid. Verschillende rapporten van het WODC over softdrugsbeleid waren onder druk van beleidsambtenaren aangepast, zowel qua vraagstelling als qua inhoud.
“De onderzoeksvragen, zoals die zijn opgesteld, zijn gedeeld met de Kamer. Aan de onderzoekers die het experiment gaan monitoren en evalueren zal worden gevraagd om hierbij de opvattingen en meningen van consumenten mee te nemen.”
Hopelijk houden alle deelnemers aan het onderzoek zich een beetje aan het script, want de uitkomsten van de wietproef staan bij voorbaat al vast. Het experiment moet mislukken. Niet alleen het experiment, ook de boodschap van de overheid rond staatswiet is failliet.
