Het aanhoudende geloof dat marihuana psychologisch maar niet fysiek verslavend is, is een mythe, zeggen experts
Aangezien marihuana mainstream wordt, is er een aanhoudende overtuiging dat het niet verslavend is. Dat komt deels omdat verslavend gedrag langzamer opduikt dan met stoffen als opioïden – en cannabisopname en het stoppen daarmee is niet het grootste probleem.
Maar de waarheid is duidelijk: “Er is geen discussie dat marihuana zowel fysiologisch als psychologisch verslavend is”, zegt Aaron Weiner, een psycholoog en de directeur van de afdeling verslavings-diensten bij Linden Oaks Behavioral Health, een kliniek in Illinois. Cannabis ontwenning, volgens een studie van 2004 die hij citeert, kan leiden tot prikkelbaarheid, angst, negatieve stemming, verlies van eetlust en verminderd sociaal functioneren. Ontwenningsverschijnselen hebben de neiging ernstiger te zijn bij zwaardere gebruikers en zijn ook waargenomen bij niet-menselijke primaten.
Drugs verschillen in hun effecten, maar de symptomen van verslaving zijn relatief consistent. Cannabisgebruik kan beginnen als een sociale activiteit en dan “wordt het de manier waarop je je ontspant en je problemen aanpakt”, zei Weiner. Voor probleemgebruikers wordt het meer centraal in hun leven en heeft het voorrang op het zoeken naar vervulling in werk en relaties.
In bijna alle gevallen zijn de mogelijke gevolgen van marihuana-verslaving niet visceraal vreselijk, zoals een overdosis opioïden of een aan tabak gerelateerde ziekte kan zijn. En vergeleken met alcohol is het gebruik van marihuana minder waarschijnlijk of mogelijke oorzaak voor een levensbedreigende gebeurtenis zoals een auto-ongeluk of fysiek geweld.
Overmatig cannabisgebruik wordt vaak in zachtere termen beschreven, zoals “psychologisch, maar niet fysiek verslavend” of “gewoontevorming”. Maar de nadelen zijn reëel. Ze worden het meest ernstig geacht voor gebruikers onder de 25, omdat hun hersenen zich nog steeds aan het ontwikkelen zijn. Studies hebben aangetoond dat zwaar cannabisgebruik bij tieners de schoolprestaties en zelfs het levenresultaat negatief kan beïnvloeden. Het is ook tijdens deze periode in het leven dat het medicijn het meest in verband is gebracht met psychotische voorvallen.
Met dank aan de marihuana-industrie lijkt legalisering in Amerikaanse staten niet te hebben geleid tot een sprong in het gebruik van cannabis voor jongeren. Het heeft echter geleid tot een aanzienlijke toename van het gebruik door volwassenen, een trend die vrijwel zeker is om door te zetten, omdat meer landen het medicijn legaliseren en het sociaal aanvaardbaarder wordt.
Toch is cannabis de tweede meest voorkomende verslaving die Weiner behandelt, na alcohol. Hij schat dat één op de tien volwassen cannabisgebruikers problematische gebruikers worden. Maar in vergelijking met alcohol zijn de gevolgen van overmatig gebruik van volwassen cannabis minder begrepen en duidelijk, vooral omdat de cannabisproducten die tegenwoordig verkrijgbaar zijn, veel sterker zijn dan een paar decennia geleden.
Wat wel duidelijk is, is dat veel meer mensen veel meer van hun tijd stoned zullen besteden. “We hebben niet meer stoned mensen nodig,” zei Weiner. “Als je stoned bent, ben je niet op je best en is alles wat dat gedrag verhoogt niet goed.”
Maar dat is het perspectief van een professional in de gezondheidszorg. Volgens dezelfde logica zou alcohol ook niet commercieel beschikbaar moeten zijn, maar het is in veel landen van de wereld gemakkelijk te verkrijgen. Op de een of andere manier hebben tientallen landen de nadelen van legale alcohol afgewogen en besloten dat het beter is dan het alternatief. Maar niemand kent nog de nadelen van commercieel verkrijgbare cannabis.
Voor Weiner is de boosdoener de marihuana-industrie met winstoogmerk. Legalisatie heeft brede steun gekregen in de VS dankzij een tweeledige PR-strategie om cannabis te promoten als een “medicijn” en wellnessproduct, zelfs wanneer het bewijs van de voordelen ervan anekdotisch of niet-bestaand is, en het stigma van cannabis probeert te slopen als een medicijn voor verliezers. “Hun doel is niet volksgezondheid, hun doel is verslaving,” zegt Weiner. “Als ik tegen dit onderwerp spreek, is dat tegen mijn financiële belang – wat ik niet kan zeggen voor de mensen aan de andere kant.”
Zoals met elk groot nieuw product en branche – smartphones, auto’s, fossiele brandstoffen – heeft de marihuana-industrie het inherente voordeel: zodra hun nadelen duidelijk worden, is het onmogelijk om zonder hen te leven.
Lees het volledige artikel en de kijk op cannabis van Aaron Weiner op The Guardian (EN, bron) en SideEffectsPublicMedia (EN, afb., bron)