Một nghiên cứu cho thấy không có sự khác biệt đáng kể giữa việc sử dụng LSD liều nhỏ và giả dược trong điều trị các triệu chứng ADHD.
Những lợi ích nhận thấy được của việc dùng liều lượng nhỏ đối với chứng rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) có lẽ phát sinh nhiều hơn từ kỳ vọng hơn là từ tác dụng dược lý thực tế. Điều này được chứng minh qua một nghiên cứu mới của Bệnh viện Đại học Basel ở Thụy Sĩ và Đại học Maastricht ở Hà Lan, được công bố trên JAMA Psychiatry.
Hiểu về ADHD và những thách thức trong điều trị
ADHD là một rối loạn phát triển thần kinh phổ biến ảnh hưởng đến khoảng 2,6% người lớn trên toàn thế giới. Rối loạn này được đặc trưng bởi các triệu chứng mất tập trung, tăng động và bốc đồng, ảnh hưởng đến hoạt động hàng ngày, hiệu suất nghề nghiệp và chất lượng cuộc sống nói chung. Mặc dù thuốc dược lý được phân loại thành thuốc kích thích và thuốc không kích thích là phương pháp điều trị tiêu chuẩn, nhưng chúng không có hiệu quả trên mọi trường hợp. Các nghiên cứu cho thấy có tới 40% bệnh nhân không kiểm soát được triệu chứng và nhiều bệnh nhân gặp phải tác dụng phụ dẫn đến phải ngừng thuốc.
Với những thách thức này, ngày càng có nhiều sự quan tâm trong việc khám phá các phương pháp điều trị thay thế cho ADHD, bao gồm cả việc sử dụng liều lượng nhỏ thuốc gây ảo giác.
Liều lượng cực nhỏ là gì?
Liều lượng nhỏ là việc sử dụng liều nhỏ chất gây ảo giác, chẳng hạn như axit lysergic diethylamide (LSD) hoặc psilocybin, với mục đích cải thiện chức năng nhận thức hoặc làm giảm các triệu chứng tâm thần mà không gây ra tác dụng phụ lên thần kinh. Thông thường, liều lượng LSD dao động từ 5 đến 20 µg và người dùng thường tuân theo lịch trình dùng thuốc vài ngày một lần trong khoảng thời gian vài tuần. Các báo cáo giai thoại và nghiên cứu tự nhiên cho thấy rằng việc sử dụng liều lượng nhỏ LSD có thể làm giảm các triệu chứng của ADHD, chẳng hạn như mất tập trung và bốc đồng, nhưng bằng chứng lâm sàng có kiểm soát vẫn còn khan hiếm.
Nghiên cứu tự nhiên
Các nghiên cứu tự nhiên được tiến hành trong thế giới thực mà không có sự can thiệp thử nghiệm, thường sử dụng dữ liệu quan sát và kết quả tự báo cáo.
Hầu hết các bằng chứng về việc sử dụng liều lượng nhỏ trong ADHD đều đến từ những cải thiện được tự báo cáo và dữ liệu quan sát, tuy nhiên lại thiếu các biện pháp kiểm soát chặt chẽ cần thiết để thiết lập mối quan hệ nhân quả. Một đánh giá có hệ thống gần đây về các nghiên cứu về liều lượng nhỏ đã nhấn mạnh đến nhu cầu thực hiện các thử nghiệm có đối chứng ngẫu nhiên để xác thực các tuyên bố về hiệu quả.
Nghiên cứu lâm sàng về việc sử dụng liều lượng nhỏ LSD
Để tìm hiểu xem liệu việc sử dụng liều lượng nhỏ LSD có thể cải thiện các triệu chứng của ADHD hay không, các nhà nghiên cứu đã tiến hành một thử nghiệm lâm sàng nghiêm ngặt để đánh giá tính an toàn và hiệu quả của nó. Mục đích của nghiên cứu này là xác định xem những lợi ích nhận thấy được từ việc sử dụng liều lượng nhỏ có đúng với sự giám sát khoa học hay chúng chỉ đơn thuần là do kỳ vọng.
Tiến sĩ Lorenz Müller, giảng viên Khoa Khoa học Dược phẩm tại Đại học Basel, cùng các đồng nghiệp đã tiến hành thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên giai đoạn 2A, mù đôi, có đối chứng giả dược. Nghiên cứu kéo dài sáu tuần và tuyển dụng 53 người lớn tham gia, độ tuổi từ 18 đến 65, được chẩn đoán mắc chứng ADHD từ trung bình đến nặng.
Đánh giá liều thấp LSD cho ADHD
Những người tham gia được phân ngẫu nhiên theo tỷ lệ 1:1 để nhận 20 µg LSD hoặc giả dược, hai lần một tuần dưới sự giám sát. Sau đó, họ được đánh giá bằng Thang đánh giá triệu chứng ADHD ở người lớn. Các triệu chứng ADHD do người quan sát tự báo cáo và đánh giá cũng được ghi lại bằng thang đánh giá chuẩn hóa. Kết quả an toàn đã được theo dõi, bao gồm các biến cố bất lợi và thông số sức khỏe thể chất.
Cả nhóm dùng LSD và nhóm dùng giả dược đều cho thấy các triệu chứng ADHD giảm đáng kể trong sáu tuần. Tuy nhiên, không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê giữa hai nhóm.
Các tác giả viết: "Mặc dù việc sử dụng LSD liều thấp nhiều lần là an toàn khi điều trị ngoại trú, nhưng nó không cho thấy hiệu quả so với giả dược trong việc cải thiện các triệu chứng ADHD ở người lớn".
Các tác dụng phụ phổ biến nhất được báo cáo là đau đầu, buồn nôn, mệt mỏi, mất ngủ và thay đổi thị lực, nhưng không có tác dụng phụ nghiêm trọng nào được báo cáo.
"Một liều lượng vi lượng tương đối cao đã được lựa chọn để tăng cơ hội phát hiện ra tác dụng tích cực và hiệu quả. Do đó, chúng tôi cho rằng liều lượng quá thấp không có hiệu quả", các tác giả nói thêm.
Nhiều người tham gia, ngay cả những người trong nhóm dùng giả dược, tin rằng họ đã dùng LSD, điều này có thể đã ảnh hưởng đến những cải thiện mà họ tự báo cáo. Các tác giả lưu ý rằng những người tham gia tin rằng họ đã dùng LSD báo cáo rằng các triệu chứng ADHD giảm nhiều hơn so với những người đoán đúng rằng họ đã dùng giả dược.
Ý nghĩa của việc sử dụng liều lượng nhỏ LSD trong điều trị ADHD
Những phát hiện của nghiên cứu này thách thức nhận thức cho rằng việc sử dụng LSD liều nhỏ có thể làm giảm hiệu quả các triệu chứng ADHD.
Các tác giả cho biết: "Những kết quả này đặt ra nghi ngờ về thực hành giai thoại và nhấn mạnh tầm quan trọng của các thử nghiệm có đối chứng giả dược trong nghiên cứu về liều lượng nhỏ thuốc gây ảo giác".
Các tác giả cho biết phản ứng giả dược mạnh mẽ có thể là do kỳ vọng cao và sự đưa tin rộng rãi của phương tiện truyền thông về những lợi ích tiềm năng của việc sử dụng liều lượng nhỏ chất gây ảo giác. Thực tế là nhiều người tham gia nhóm dùng giả dược tin rằng họ đã dùng LSD và sau đó báo cáo các triệu chứng được cải thiện nhấn mạnh tác động của sai lệch kỳ vọng.
Họ nói thêm rằng: "Những lợi ích nhận thấy được của việc sử dụng liều lượng nhỏ chất gây ảo giác có thể là do kỳ vọng hơn là do tác dụng dược lý của chính hợp chất gây ảo giác đó".
Các nghiên cứu trong tương lai nên tập trung vào việc tìm hiểu các phác đồ dùng thuốc thay thế, chẳng hạn như liều thấp hơn hoặc thay đổi lịch trình dùng thuốc, và các dạng thuốc gây ảo giác khác, bao gồm cả psilocybin.
Trong khi việc sử dụng liều lượng nhỏ vẫn là chủ đề được công chúng quan tâm, chỉ có các nghiên cứu lâm sàng có kiểm soát mới có thể xác định được hiệu quả và độ an toàn thực sự của nó.
Bron: technologynetworks.com