Het verbod op smaakjes in e-sigaretten, dat begin 2024 werd ingevoerd, heeft geleid tot een aanzienlijke afname van het gebruik van e-sigaretten. Veel gebruikers zijn minder gaan vapen of zelfs helemaal gestopt, zo blijkt uit onderzoek van het RIVM. Dit is het eerste onderzoek naar de effectiviteit van het smaakjesverbod.
Het RIVM ondervroeg meer dan 1000 e-sigaretgebruikers, zowel jongeren als volwassenen, over hun vape-gebruik sinds de invoering van het verbod. De resultaten tonen aan dat 40 procent van de ondervraagden minder is gaan vapen door het verbod.
Volledig Gestopt
Daarnaast gaf 22 procent van de respondenten aan helemaal gestopt te zijn met vapen als gevolg van het smaakjesverbod. “Dit is fantastisch nieuws, want dat is precies waar we dit verbod voor hebben ingevoerd,” zegt RIVM-onderzoeker Anne Havermans.
Bij de primaire doelgroep van het verbod, de 13- tot 25-jarigen, gaf 41 procent aan minder te vapen, en 20 procent gaf aan volledig gestopt te zijn. Onder de oudere groep (25 jaar en ouder) was de afname iets minder, met 38 procent die minder vapen en 26 procent die gestopt zijn.
Onbedoelde Neveneffecten
Er werd ook gekeken naar onbedoelde neveneffecten van het verbod, zoals de aankoop van smaakjes via de illegale markt of de overstap naar andere schadelijke producten. Havermans legt uit: “De meeste consumenten die gestopt zijn door het verbod, hebben geen alternatieven gezocht.”
Het smaakjesverbod werd begin 2024 ingevoerd. Volgens onderzoek van het Trimbos Instituut heeft één op de vijf Nederlandse jongeren tussen de 12 en 25 jaar vorig jaar gevapet. Twee derde van de jongeren die regelmatig vapen, rookt ook sigaretten.
Gezondheidsrisico’s
Vorig jaar werden zeker 14 kinderen in Nederland opgenomen in het ziekenhuis vanwege gezondheidsproblemen na het vapen. De meeste van hen hadden ernstige aandoeningen. Zo kreeg een 16-jarige jongen een ernstige longbloeding en werd een 15-jarig meisje opgenomen op de intensive care. Kinderartsen waarschuwen dat dit slechts het topje van de ijsberg is, aangezien het aantal kinderen met gezondheidsklachten door vapen waarschijnlijk veel hoger ligt.
Verminderen van Vapen onder Jongeren
Met dit verbod wil de overheid het gebruik van e-sigaretten onder jongeren terugdringen. Staatssecretaris Vincent Karremans van Jeugd, Preventie en Sport overweegt zelfs verdere maatregelen om het beleid aan te scherpen. Hij onderzoekt de mogelijkheid om het illegaal aanbieden van vapes via sociale media, zoals Snapchat, strafbaar te stellen en boetes voor overtredingen te verhogen.
Karremans zegt ook te werken aan een wetsvoorstel om het in voorraad houden van vapes met smaakjes te verbieden. Dit moet voorkomen dat verkopers grote hoeveelheden vapes kunnen bewaren zonder ze zichtbaar te verkopen.
Effectiviteit van het Verbod
Het RIVM is tevreden met de uitkomsten van het onderzoek, dat later dit jaar volledig wordt gepubliceerd. “Er zijn nog steeds manieren om aan illegale vapes te komen, bijvoorbeeld via het buitenland. Maar voor de meeste e-sigaretgebruikers was het verbod een motivatie om te stoppen of minder te gebruiken. Dit toont aan dat het verbod, in combinatie met goede handhaving door de NVWA, effectief is,” zegt Havermans.
Bron: rtl.nl
