In de afgelopen jaren zijn er maar weinig onderwerpen zo onder de aandacht geweest als de therapeutische werking van cannabis en de impact ervan op diverse aandoeningen. Een van die aandoeningen is de ziekte van Crohn, een type aandoening die ook wel inflammatoire darmziekte (IBD) wordt genoemd en die een ontsteking van het spijsverteringskanaal veroorzaakt. Er zijn enkele medicijnen en operatie-opties om patiënten te helpen met het beheersbaar maken van symptomen, maar helaas is er geen genezend medicijn.
Wat zijn de symptomen van de ziekte van Crohn?
Deze chronische ziekte ontwikkelt zich als een ontsteking in het maagdarmkanaal (of het spijsverteringskanaal). De ontsteking kan aanhoudende diarree, ernstige buikpijn, vermoeidheid, ondervoeding, gewichtsverlies en maagzweren veroorzaken. De ziekte van Crohn is een progressieve ziekte, dit houdt in dat het in de loop van tijd de neiging heeft om geleidelijk erger te worden. Vanwege de onvoorspelbaarheid van de symptomen kan de ziekte van Crohn slopend zijn om mee te leven, zowel emotioneel als fysiek pijnlijk.
Kan CBD helpen bij de symptomen van Crohn?
De afgelopen tien jaar is de belangstelling voor het therapeutisch belang van cannabis en de bestanddelen (o.a. cannabidiol) voor de behandeling van inflammatoire darmaandoeningen (IBD) enorm gegroeid. Cannabis wordt in verschillende landen over de hele wereld goedgekeurd voor diverse medische aandoeningen. In dierproeven is aangetoond dat cannabinoïden enkele voordelen hebben bij de behandeling van darmontstekingen.
Om te begrijpen waarom cannabis, in het bijzonder CBD, kan helpen bij het omgaan met de symptomen van de ziekte van Crohn, is het nuttig om een basis te snappen van het endocannabinsysteem (ECS). Het ECS is een complex celsignaleringsmechanisme dat een rol speelt bij het systeem van een reeks lichaamsfuncties en processen zoals pijn, eetlust, slaap, geheugen, immuunfunctie en gastro-intestinale (GI) motiliteit. Het ECS bestaat uit endocannabinoïden en cannabinoïde-receptoren. Endocannabinoïden en cannabinoïden zoals CBD en THC stimuleren de cannabinoïde-receptoren die zich over het hele lichaam ontwikkelen, zo ook in de hersenen, het ruggenmerg en het gehele maagdarmkanaal. Bij mensen die aan IBD lijden, is het endocannabinoïde systeem beïnvloed.
Wat laten de onderzoeken zien?
CBD wordt algemeen erkend als een zeer effectieve natuurlijke ontstekingsremmer. Onderzoek heeft aangetoond dat CBD gunstig is voor mensen met verschillende ontstekingsziekten zoals de ziekte van Alzheimer, reumatoïde artritis en de ziekte van Parkinson. Hoewel diverse onderzoeken hebben aangetoond dat CBD darmontstekingen kan verminderen, waren de resultaten tegenstrijdig en niet grondig genoeg onderzocht om er concrete conclusies uit te trekken. Sommige preklinische onderzoeken hebben aangetoond dat CBD darmontsteking kan verlichten, deze onderzoeken zijn echter gedaan op muizen, nog niet op mensen.
In een onderzoek uit 2016 bij muizen werd een gestandaardiseerd Cannabis sativa-extract met een hoog gehalte aan cannabidiol (CBD) getest op de effecten op slijmvliesontsteking en hypermotiliteit bij muizen met darmontsteking. De resultaten toonden aan dat het CBD-rijke cannabisextract de darmbeschadiging door colitis verminderde en hypermotiliteit (overactieve darmen) minimaliseerde. Het extract was effectiever dan pure CBD, dat ook werd getest, en ondersteunde de opname van andere chemicaliën uit de cannabisplant bij de behandeling van de ziekte van Crohn.
Hoewel dierproeven optimistische resultaten hebben opgeleverd, zijn kleinschalige onderzoeken bij deelnemers met de ziekte van Crohn meestal niet overtuigend. In 2017 werd een klein onderzoek gedaan bij 19 deelnemers met de ziekte van Crohn in een gerandomiseerde placebogecontroleerde studie. De patiënten die niet reageerden op een standaardbehandeling zoals steroïden, namen twee maal daags (10 mg) CBD of een placebo. De studie concludeerde dat ‘CBD veilig was maar geen gunstige effecten had’, maar er werd ook gesteld dat dit mogelijk te wijten was aan de kleine dosis CBD of het ontbreken van de noodzakelijke combinatie met andere cannabinoïden.
Een andere studie die in 2018 plaatsvond, testte een botanisch extract met een hoog CBD-gehalte bij patiënten met colitis ulcerosa, een andere inflammatoire darmaandoening, vertoonde positievere resultaten maar miste nog steeds definitief bewijs, en concludeerde dat ‘verschillende signalen suggereren dat een CBD-rijk botanisch extract gunstig kan zijn voor een symptomatische behandeling.” Nogmaals, deze studie was kleinschalig met deelname van slechts 60 patiënten.
Wat denken dokters ervan?
Een lezer stelde onze huisdokter, Dr. M, de volgende vraag in 2019:
“Beste dokter M, Ik heb het grootste deel van mijn leven last gehad van de chronische ziekte van Crohn, waarbij delen van mijn darm zijn verwijderd. Ik heb veel medicijnen geprobeerd die niet werken, en ik heb Tramadol voorgeschreven gekregen, dat weinig doet om de symptomen te verlichten, maar me wel moe en misselijk maakt. Ik wil CBD-olie proberen als een meer natuurlijke en minder ingrijpende manier om mijn symptomen te verlichten, zal het helpen?”
Hij antwoorde: Zoals u ongetwijfeld weet, is de ziekte van Crohn een inflammatoire darmaandoening (IBD). Het is een chronische aandoening, wat betekent dat er momenteel geen genezing is en het doel van elke behandeling is om de symptomen voor de patiënt zo beheersbaar mogelijk te maken. Er moet meer onderzoek worden gedaan naar het effect van CBD op de ziekte van Crohn, maar er is voldoende onderzoek dat suggereert dat het kan helpen bij het verlichten van enkele van de symptomen waaraan u lijdt.
Ontsteking
In talrijke onderzoeken is aangetoond dat CBD een algemeen ontstekingsremmend effect heeft. Meer specifiek voor de ziekte van Crohn is aangetoond dat het een specifiek ontstekingsremmend effect heeft op de darmen, wat kan helpen het ongemak in uw geval te verminderen.
Pijn
Van CBD is aangetoond dat het sterke pijnstillende eigenschappen heeft en een significant effect heeft op pijnverlichting bij chronische pijn en ook bij IBD-achtige pijnsituaties. Studies hebben aangetoond dat cannabinoïden de benodigde dosis van opioïden zoals Tramadol kunnen verlagen.
Misselijkheid en overgeven
CBD, gebruikt in de juiste dosering, is effectief gebleken als anti-emeticum, met andere woorden, het kan worden gebruikt om braken en misselijkheid te behandelen.
Verbeter de eetlust
CBD kan zeer positieve invloeden hebben op de regulering van eetlust en verzadiging. Dit kan helpen om de voedselinname te verbeteren bij mensen met een lage eetlust.
Ik kan begrijpen dat leven met de ziekte van Crohn moeilijk kan zijn en dat alternatieve manieren die verlichting opleveren aantrekkelijk kunnen klinken. Studies hebben aangetoond dat CBD kan helpen bij sommige symptomen. Als u echter CBD zou proberen, raad ik u aan om in eerste instantie door te gaan met uw normale medicijnen. Merkt u dan toch een significante verbetering, bespreek dan met uw huisarts of specialist de mogelijkheid om uw huidige voorgeschreven medicatie af te bouwen.
Aankomende proeven
STERO Biotechs, een onderzoeks- en ontwikkelingsbedrijf in de klinische fase dat op CBD gebaseerde oplossingen ontwikkelt voor het verminderen van de bijwerkingen en de noodzaak van therapie met steroïden, heeft lopende klinische onderzoeken die de effecten van CBD op de steroïde-afhankelijke ziekte van Crohn onderzoeken. De resultaten zouden ons een betere indicatie moeten geven of CBD een levensvatbaar medicijn is om voor te schrijven bij de behandeling van de symptomen van de ziekte van Crohn.
Het verzamelde bewijs over de werkzaamheid van CBD bij het helpen bij inflammatoire darmaandoeningen is niet overtuigend genoeg om te beweren dat het bewezen voordelen heeft. Dit betekent niet dat het sommige symptomen zoals misselijkheid, ontsteking en gebrek aan eetlust niet kan verlichten, maar verdere klinische studies op lange termijn zijn absoluut nodig voordat ingrijpende uitspraken kunnen worden gedaan. Hoewel gerelateerd onderzoek naar CBD relevante ontstekingsremmende en antioxiderende effecten aantoont die gunstig kunnen zijn voor het verlichten van symptomen van de ziekte van Crohn, is het nog niet mogelijk om behandelrichtlijnen vast te stellen, aangezien de onderzoeken geen standaardisatie hebben gehad met betrekking tot de zuiverheid van de CBD of de dosering bedragen.
Jami Kinnucan, een gastro-enteroloog aan de Universiteit van Michigan, bracht de theorie naar voren dat studies tot nu toe te kort waren en mogelijk niet de beste cannabis formules gebruikten. Met ongeveer één op de 650 mensen in het VK die getroffen zijn door de ziekte van Crohn en een gebrek aan natuurlijke remedies, hopen we dat in de nabije toekomst aankomende onderzoeken naar medicinale cannabis ons meer inzicht zullen geven in de vraag of cannabis en/of CBD mogelijk bewijzen dat het vele mensen helpt, wiens leven wordt verstoord door de negatieve symptomen van deze ziekte. Deze studies zijn van vitaal belang en zullen bijdragen aan het huidige tekort aan wetenschappelijk bewijs op dit gebied.
Bronnen o.a. Leafie (EN), WebMD (EN), MedicalNewsToday (EN)
