Als het om cannabis gaat, is de meeste aandacht gericht op twee delen van de plant: tetrahydrocannabinol (THC), het bestanddeel dat de “high” sensatie produceert, en cannabidiol (CBD), het deel dat doorgaans voor medicinale doeleinden wordt gebruikt. Hoe kan cannabidiol bacteriën tegen gaan?
Zoals je misschien al weet, geniet CBD veel populariteit op het gebied van wellness. Het wordt veel gebruikt als een alternatieve remedie voor aandoeningen variërend van misselijkheid tot chronische pijn. Sommige mensen vinden het zelfs nuttig voor het verlichten van psychische symptomen zoals angst.
Tot 2018 was het moeilijk om goedkeuring van de overheid te krijgen om CBD te bestuderen, dus het meeste onderzoek naar het gebruik ervan is vrij nieuw. Een opkomend studiegebied is de zoektocht naar de antimicrobiële eigenschappen.
CBD doodt bacteriën
Het blijkt dat CBD eigenlijk best goed werk doet door bacteriën te doden – zelfs bacteriën die resistent zijn tegen traditionele antibiotica. Het hebben van een potentieel nieuw wapen tegen deze bacteriën kan veel levens redden.
Het middel kan zowel Gram-positieve als Gram-negatieve bacteriën doden. Beide soorten bacteriën kunnen resistent worden tegen antibiotica. Gram-positieve bacteriën blijken echter meestal veel moeilijker te doden omdat ze dikkere beschermende membranen hebben.
Gram-positieve versus Gram-negatieve bacteriën
De term komt van de Gram’s-methode, een methode die wordt gebruikt om bacteriën in weefsel te detecteren. Kleurstof blijft plakken aan Gram-positieve bacteriën en kleurt ze helder violet. Gram-negatieve bacteriën houden de kleurstof niet zo goed vast, dus ze zullen alleen als lichtroze verschijnen.
Volgens een studie uit 2021 is er heel weinig cannbidiol nodig om de meeste Gram-positieve bacteriën te doden. Het kan zelfs soorten vernietigen die resistent zijn geworden tegen meerdere medicijnen, zoals:
- Methicilline-resistente Staphylococcus aureus (MRSA), die stafylokokbesmettingen veroorzaakt
- Clostridioidez difficile, dat darminfecties veroorzaakt
- Streptococcus pneumoniae, die longontsteking of pneumokokkenmeningitis veroorzaakt, een infectie van de vliezen rond uw hersenen en ruggenmerg
Van de Gram-negatieve bacteriën die ook werden bestudeerd, overleefden 20 soorten de blootstelling aan CBD. Dit was niet zo verwonderlijk, aangezien wetenschappers sinds 1962 geen nieuwe antibiotica hebben gevonden om Gram-negatieve bacteriën te behandelen.
Veelzijdig antimicrobieel
Wat vonden de onderzoekers verrassend? CBD kan vier soorten Gram-negatieve bacteriën doden, die allemaal een voorgeschiedenis hebben van resistentie tegen geneesmiddelen en levensbedreigend kunnen zijn:
- Neisseria gonorrhoeae, die seksueel overdraagbare gonorroe veroorzaakt
- Neisseria meningitides, die meningitis of bloedbaaninfectie veroorzaakt
- Moraxella catarrhalis, die bronchitis veroorzaakt
- Leigionella pneumophila, die de veteranenziekte veroorzaakt
Over het algemeen lijkt cannabidiol veelbelovend als een veelzijdig antimicrobieel middel. De onderzoekers rapporteerden belangenconflicten, waarvan de belangrijkste was dat het farmaceutische bedrijf Botanix een groot deel van het onderzoek financierde. Botanix maakt een formule die momenteel klinische proeven ondergaat.
Andere onderzoeken zonder belangenconflicten hebben echter vergelijkbare bevindingen gerapporteerd. Een onderzoek uit 2022 wees bijvoorbeeld uit dat CBD Salmonella typhimurium kan bestrijden, een Gram-negatieve bacterie die je maag en darmen aanvalt. Ongeveer 59 procent van de salmonella-infecties die resistent zijn tegen ampicilline (een gespecialiseerd antibioticum dat wordt gebruikt om salmonella te behandelen) is de typhimurium-stam.
Waarom is dit van belang?
De Centers for Disease Control (CDC) schatten dat 2,8 miljoen mensen elk jaar een antibioticaresistente infectie krijgen, en ongeveer 35.000 mensen sterven aan deze infecties. Cannabidiol lijkt veel van de meer schadelijke bacteriesoorten te doden, waaronder:
- MRSA, dat naar schatting 323.700 ziekenhuisgevallen en 10.600 sterfgevallen per jaar veroorzaakt
- Clostridioidez difficile, day naar schatting 223.900 ziekenhuisgevallen en 12.800 sterfgevallen per jaar veroorzaakt
- Streptococcus pneumoniae, dat naar schatting 900.000 mensen veroorzaakt en 3.600 per jaar doodt
- Neisseria gonorrhoeae, dat naar schatting 550.000 mensen per jaar infecteert
Deze cijfers komen uit het CDC-rapport Antibiotic Resistance Threats uit 2019 in de Verenigde Staten. Vooral MRSA lijkt veel moeilijker resistentie op te bouwen tegen CBD dan tegen antibiotica. In het onderzoek uit 2021 werd de resistentie tegen geneesmiddelen gemeten door MRSA in petrischalen te kweken en de minimale remmende concentratie (MIC), of de hoeveelheid stof die nodig is om alle bacteriën in de schaal te doden, te meten.
De MIC van het antibioticum daptomycine nam 26-voudig toe gedurende 20 dagen blootstelling. Met andere woorden, de MRSA-bacteriën ontwikkelden na 20 dagen zoveel geneesmiddelresistentie dat het 26 keer de oorspronkelijke hoeveelheid daptomycine nodig had om het te doden. Ondertussen nam de MIC van cannabidiol slechts met een factor 1,5 toe. Relatief gezien ontwikkelde MRSA nauwelijks resistentie tegen CBD.
Hoe gaat CBD bacteriën tegen?
Er is iets speciaals aan de werking van CBD waardoor het moeilijker wordt voor bacteriën om zich aan te passen. Veel resistente bacteriën verdedigen zichzelf door te voorkomen dat antibiotica hun cellen binnendringen. CBD hoeft de bacteriën niet binnen te dringen om het te doden. In plaats daarvan valt het de membranen van bacteriën aan en laat het cellen knappen als microscopisch kleine waterballonnen.
Sommige traditionele antibiotica, zoals penicilline, doden ook bacteriën door hun vliezen te vernietigen. Verder onderzoek kan experts helpen bepalen op welke specifieke moleculen CBD zich richt en waarom CBD effectiever lijkt dan antibiotica bij het afbreken van bepaalde soorten bacteriële membranen.
CBD hecht aan eiwitten
Ondanks deze bemoedigende laboratoriumprestaties, is CBD nog lang niet klaar om in de echte wereld te worden gebruikt als antimicrobiële behandeling. Deze stof heeft een belangrijke zwakte waardoor het geen wondermiddel wordt: het bindt zich heel gemakkelijk aan eiwitten.
Wanneer CBD in je bloedbaan terechtkomt, zal het zich hechten aan eiwitten in je plasma. CBD doodt menselijke eiwitten niet zoals het met ziektekiemen doet, maar het hecht wel aan die cellen. Slechts 10 tot 14 procent blijft ‘vrij drijven’ en beschikbaar om bacteriën aan te vallen.
In een notendop, het nemen van cannabis of CBD-olie zal je hoogstwaarschijnlijk niet helpen een infectie te bestrijden. CBD verspreidt zich te veel door het lichaam om gericht bacteriën aan te vallen. Natuurlijk gaat onderzoek door. Wetenschappers blijven manieren bestuderen om te profiteren van het bacterie bestrijdende potentieel van CBD. Mogelijkheden zijn onder meer formules om CBD direct naar de bacteriën te transporteren bij een infectie, of synthetische CBD die menselijke eiwitten negeert en zich alleen richt op aanvallende bacteriën.
Bron: healthline.com (EN)
