De plannen van Duitsland om cannabisconsumptie in 2024 te legaliseren, lijken steeds onwaarschijnlijker. De plannen hiervoor moeten nog worden ingediend bij de Europese Commissie.
Het ministerie van Volksgezondheid bevestigde dat het wetsontwerp voor de legalisatie van cannabis momenteel wordt opgesteld binnen de federale overheid. Een groot aantal juridische en operationele vragen met betrekking tot de uitvoering moet worden beantwoord en gecoördineerd door de verantwoordelijke ministeries voordat het aan de Europese Commissie kan worden voorgelegd.
Cannabislegalisering duurt jaren
Berlijn onthulde zijn gedurfde project om cannabis te legaliseren in oktober 2022. Volgens het plan zouden Duitse consumenten tot 30 gram cannabis mogen kopen voor privégebruik met voorraden gekweekt en gedistribueerd via een gecontroleerde markt.
Duitse volwassenen zouden ook elk drie cannabisplanten mogen kweken. “Het doel van gecontroleerde uitgifte van de federale overheid is om de gezondheid van de consument zo goed mogelijk te beschermen, de bescherming van kinderen en jongeren te waarborgen, drugsgerelateerde criminaliteit terug te dringen en de zwarte markt in te perken”, vertelde het Duitse federale ministerie van Volksgezondheid aan Euronews. Het is een ongekend project in de EU en het wordt momenteel extreem kritisch bekeken vanuit Brussel, dat de macht heeft om het te breken of te maken.
Conservatieve houding
Europa heeft lang een conservatieve houding aangenomen als het om de legalisering van wiet gaat. Het is in heel Europa eigenlijk illegaal om de drug te verkopen en te consumeren, met uitzondering van Malta, waar het in 2021 legaal werd voor persoonlijk gebruik. Natuurlijk wordt de verkoop en klein gebruik wel op diverse plekken gedoogd.
Verschillende Europese landen, waaronder Oostenrijk, Nederland en Portugal, hebben het bezit van kleine hoeveelheden cannabis gedecriminaliseerd. Luxemburg kondigde plannen aan om in 2018 te legaliseren, maar moest terugvallen nadat het tegen EU-wetten was aangelopen. Er is een kans dat dit ook het lot van Duitsland wordt.
Terwijl Nederland bekend staat om zijn ontspannen houding ten opzichte van het roken van wiet, waarbij de overheid de verkoop van de drug in coffeeshops tolereert, blijft het gebruik en de teelt ervan illegaal in de brede samenleving. Daarom respecteert het Nederlandse model technisch gezien nog steeds de EU-wetgeving.
De plannen van Duitsland zouden de EU ertoe kunnen aanzetten om deze geschiedenis van cannabisconservatisme te veranderen. Wanneer het daarin slaagt, zouden andere landen snel kunnen volgen.
Grenscontroles en internationale wetgeving
Voorlopig voeren Duitsland en de Commissie voorbereidende besprekingen. Berlijn heeft het document voorgelegd aan de Europese Commissie voor een pre-evaluatie en zal de wet pas opstellen als de Commissie het plan goedkeurt. De Duitse minister van Volksgezondheid Karl Lauterbach zei dat de wetgeving alleen doorgaat als deze verenigbaar is met de EU-wetgeving.
Gezien de huidige geopolitieke agenda van Europa, met een oorlog in Oekraïne en een crisis in de kosten van levensonderhoud, is het onwaarschijnlijk dat dit onderwerp diplomatieke prioriteit krijgt. De liberalisering van Berlijn zal niet eenvoudig zijn. Duitsland is lid van Europa’s grenscontrolevrije Schengenzone en momenteel verbiedt de regelgeving de invoer van illegale drugs over de Europese grenzen. Daarom zal Duitsland moeten bewijzen dat het de grensovergangen streng kan bewaken en het eigen drugsbeleid van zijn buurlanden niet kan ondermijnen.
Door recreatieve cannabis te legaliseren, loopt Duitsland niet alleen het risico de EU-wetgeving te schenden, maar ook de internationale wetgeving. Het Enkelvoudig Verdrag van de VN inzake verdovende middelen uit 1961 verbiedt de legalisering van recreatieve cannabis. Om te voorkomen dat het internationaal recht wordt geschonden, kan Berlijn zich terugtrekken uit het verdrag. Dit kan tot een jaar duren. Ook kan het net als Canada de wet negeren.
Volksgezondheid
Naast juridische en regelgevende kwesties, zal Berlijn ook kwesties over volksgezondheid moeten behandelen. Lauterbach zei dat de focus van de legalisatie zal liggen op de veiligheid en bescherming van het gebruik met de nadruk op controle van de kwaliteit, het voorkomen van handel in verontreinigende stoffen en het garanderen van de bescherming van minderjarigen.
Volgens Lauterbach gebruikten in 2021 vier miljoen mensen in Duitsland cannabis. Een kwart van alle 18- tot 24-jarigen in het land heeft het gebruikt. Daarom zei hij dat de bescherming van jonge mensen, die de drug op de zwarte markt kopen en het in toenemende mate gebruiken, een rechtvaardiging is voor de voorgestelde wetgeving.
Berlijn voert momenteel een beoordeling uit van de impact van cannabisgebruik in landen die de drug hebben gelegaliseerd. De resultaten hiervan worden begin volgend jaar verwacht. Over de hele wereld vindt een hernieuwd debat plaats over de wetten die het gebruik en de levering van cannabis verbieden of toestaan. In het afgelopen decennium is de drug gelegaliseerd in Canada, Uruguay, 21 Amerikaanse staten en meest recentelijk Thailand. Nu wil Duitsland de hele waardeketen van de cannabisproductie legaliseren – van de teelt tot de consument. Duitsland wil het beleid aan laten sluiten bij EU-recht. Ook Brussel zal een standpunt moeten innemen. Andere EU-landen zullen de legalisatie op de voet volgen.
Bron: euronews.com (EN)
