Langzaam maar zeker accepteren de Verenigde Staten het gebruik van marihuana. In de marge van de congresverkiezingen vorige week stemden inwoners van Michigan – waar het van oudsher barst van de Nederlanders – voor het toestaan van recreatief gebruik van de softdrug. Michigan werd zo de tiende Staat in dit rijtje.

Booming business

Utah en Missouri brachten het aantal Staten waar cannabis voor medisch gebruik – met name pijnstilling en wie heeft er nooit pijn? – is toegestaan op 32 (van de 50). Het is in korte tijd een ‘booming business’ geworden, met grote telers en keurige winkeltjes met een beveiliger voor de deur. Onlangs ging buurland Canada in één keer door de bocht en ook daar vloog de vraag naar cannabis omhoog.

In San Francisco zit een jong en groeiend bedrijf: Difitek. Het heeft ogenschijnlijk niets met deze sector te maken. Ceo is Markus Lampinen, een Finse voormalige marine-officier die al twaalf jaar in de digitale sector over de hele wereld zwerft. Difitek is de loodgieter van financiële systemen. Het legt de digitale pijpen neer voor allerlei soorten geldstromen. Doel: de drempel slopen voor iedereen die bankier wil zijn, al is die bankiersfunctie maar als onderdeel van zijn bedrijf, of beter nog: van zijn platform.

Allemaal cashbetalingen

Lampinen kijkt als ‘fin-techer’ zijn ogen uit als het over cannabis gaat. ‘Het gaat vrijwel allemaal om cashbetalingen. Dat betekent enorm veel fricties.’ Ter achtergrond: iedere startup in Silicon Valley bestaat dankzij het feit dat hij fricties wegneemt. Vandaar de warme belangstelling van Lampinen voor deze nieuwe sector.

De frictielijst is hier inderdaad nogal fors en complex. ’Dat geld wordt rondgeschoven, met alle veiligheidsrisico’s van dien. Het is voor de accountant niet te volgen. Die maakt een spreadsheet, maar hoe degelijk is dat? Wat vertel je als teler of als winkel aan de belastingdienst? Je zult toch moeten kunnen laten zien waar het geld vandaan komt en waaraan het is uitgegeven. En waar laat je dat geld allemaal? In je kantoor?’, vraagt Lampinen zich retorisch en glimlachend af.

Geen bankrekening

Het begin van het probleem is voor iedereen helder. Pioniers in deze nieuwe en nu nog wat aparte business krijgen gewoon geen bankrekening. Ze vallen niet in een van de gewone potjes en ze moeten daardoor zelf een financieel systeem ontwikkelen. Een systeem dat betrouwbaar is en dat als het even kan standhoudt als de overheid met regelgeving gaat komen. Want dat laatste is volgens Lampinen onvermijdelijk.

Tokens

De meest innovatieve voorlopers van de sector willen van al dat contante geld af en zij opteren inmiddels voorzichtig voor ‘tokens’. Niet in de zin van crypto-munten of iets dergelijks, maar betrouwbare technische tokens, die ‘interoperabiliteit faciliteren’. Hoe dat werkt?

‘Je hebt op je mobiel bijvoorbeeld een app van Starbucks’, legt Lampinen geduldig uit. ‘Daar koop je ‘credits’ op, die je later gebruikt om een kop koffie te kopen. Die koffie betaal je met je phone, je hoeft niet eens in de rij te staan. Starbucks en jij werken op dat moment eigenlijk met tokens, want er komt dan geen echt geld meer aan te pas. Die tokens laad je op, op je smartphone. Het is een soort voucher.’

In de cannabis-sector bestaat er zeker druk om een breed geaccepteerd financieel systeem te ontwikkelen. ‘Sommige partijen verliezen iedere maand miljoenen, door fouten en fraude. Bedrijven werken vaak met een betalingstermijn, soms tot 60 dagen. Als dat allemaal cash gaat, gaat er al snel geld verloren omdat het lastig te controleren valt als je met veel partijen werkt. Met tokens in een digitaal systeem kan je dat helemaal automatiseren. Je kan dan ook meteen de slag maken om de betalingstermijn voor iedereen naar nul dagen te brengen. Alles meteen digitaal afrekenen. Geld dat zestig dagen rondzwerft of ergens wordt vastgehouden, kost namelijk allemaal geld en het verhoogt risico’s.’

Amazon en Alibaba

Nu begint de financiële loodgieter Lampinen pas echt op stoom te komen. ‘Je kunt dat dus ook voor het puur zakelijke traject doen. Bonen aan Starbucks verkopen, die in tokens worden betaald. Het hele digitale spoor is traceerbaar en controleerbaar. Kijk naar Ant Financial (voorheen Alipay) van Alibaba in China. Die slaan het hele bestaande systeem van financiële dienstverlening over. Je werkt daar met een digitale portemonnee waarmee je alles afrekent. Omdat Alibaba vrijwel alles verkoopt, hoef je als klant dat ecosysteem nooit meer uit. De volgende stap is dat je salaris in tokens wordt uitgekeerd’, zegt Lampinen, quasi-serieus.

In de geschetste stappen schakelt Lampinen zo wel heel eenvoudig de banken en de creditcardindustrie uit. Dat is nu eenmaal zijn ding: alle overbodige frictie wegnemen. Er komt echter nog wel wat meer bij kijken, dat begrijpt de Difitek-baas als geen ander. ‘Je tokens van Alibaba moeten ook bij Amazon kunnen worden ingewisseld, en vice versa. Aangezien beide partijen daar belang bij hebben, zal dat niet het grootste probleem blijken. Voor Amazon, die mijn token-situatie tegen die tijd kent, wordt het eenvoudig om mij via twee clicks – en dus zonder frictie – een lening te geven zodat ik een auto kan kopen. Banken, die doorhebben dat ze hier een of meer functies en zeker ook omzet gaan verliezen, vluchten naar voren of ze zijn gezien. Dat token-systeem komt er hoe dan ook. Degenen die dat bouwen, worden partner van de Amazons en Alibaba’s van deze wereld.’