De Douane heeft in het eerste halfjaar van 2023 meer drugs in beslag genomen dan in dezelfde periode vorig jaar. Dat blijkt uit de halfjaarcijfers van de Douane over de drugsvangsten. Opvallend is het aantal aangetroffen kleine zendingen: meer dan de helft van de aangetroffen zendingen bevatte minder dan 100 kilo drugs.
Dit grote aandeel kleine zendingen kan te maken hebben met risicospreiding door criminelen. Het aantal grote zendingen met meer dan duizend kilo cocaïne is ongeveer gelijk gebleven. Tegelijkertijd komt naar buiten dat drugs in het verkeer is verdrievoudigd in Nederland en dat jongeren het gebruik van harddrugs steeds meer normaliseren.
Echter vindt de meerderheid van de gebruikers dat zij niet bijdragen aan de achterliggende drugscriminaliteit. Dat schokt minister van Justitie Dilan Yesilgöz.
Meer onderscheppingen
In het eerste halfjaar heeft de Douane 29.702 kilogram cocaïne onderschept. Dat is hoger dan in de eerste helft van 2022. Toen is er 22.009 kilo cocaïne onderschept. De grootste vangst in de afgelopen maanden betrof een vangst van bijna 3600 kilo in juni in de haven van Rotterdam.
Staatssecretaris Aukje de Vries van Financiën (Toeslagen en Douane): “Criminelen die cocaïne ons land in smokkelen gaan meedogenloos te werk. Ze ronselen minderjarigen, zetten ondernemers onder druk en maken met hun drugslabs ons platteland onveilig. Daarom moeten we drugssmokkel keihard aanpakken.” De staatssecretaris wijst erop dat het kabinet de aanpak van ondermijning de afgelopen jaren heeft geïntensiveerd.
Belangrijk onderdeel van deze aanpak is de samenwerking met het buitenland. Zo trekken de Nederlandse en de Belgische douane nauw samen op. Er zijn liaisons geplaatst in Zuid-Amerika en de douane werkt samen met de Braziliaanse douane als het gaat om het analyseren van scanbeelden. De staatssecretaris: “We hebben stevig ingezet op samenwerking met andere landen. Zo wisselt de Douane vaker informatie uit met landen van waaruit veel cocaïne wordt gesmokkeld.
Het lijkt erop dat deze aanpak zijn vruchten afwerpt,” aldus De Vries. Zo schrijft de Nederlandse Rijksoverheid. Ook minister Yesilgöz is stellig in haar uitspraken: “We zijn deze oorlog aan het winnen. Er worden in rap tempo kopstukken opgepakt.”
Snelle conclusies
Kloppen deze snelle conclusies is de vraag die boven de markt hangt? Natuurlijk worden er grote mensen in de internationale drugsindustrie opgepakt en wordt er meer drugs onderschept. Is dat echter het resultaat van geavanceerdere apparatuur, meer inzet en internationale samenwerkingen of komt er ook gewoon nog meer drugs binnen in de havens wat automatisch leidt tot een grotere pakkans? En hoeveel nieuwe mensen staan er op voor ieder opgepakt kopstuk?
Het is lastig in te schatten of de war on drugs ook wel daadwerkelijk leidt tot grootse resultaten als zo vaak beweerd door de Nederlandse overheid. De nuance lijkt te missen. Moet er niet veel meer worden ingezet op preventie en voorlichting? Voer voor discussie.
Verschuivingen en trends
Waar eerder al een verschuiving zichtbaar was van de haven van Antwerpen naar Rotterdam, is er ook een andere trend. Opvallende is het aantal onderschepte kilo’s drugs in de haven van Vlissingen. Het afgelopen halfjaar waren er acht vondsten in de haven van Vlissingen van in totaal ongeveer 3.000 kilo. Dat waren allemaal zendingen verborgen in fruit. In de eerste helft van 2022 waren er in Vlissingen nog vijf vangsten met in totaal 2.200 kilo.
De Douane ziet dat criminelen nog steeds de rip-off methode het meest gebruiken om drugs op illegale wijze te verzenden. Bij rip-off wordt drugs toegevoegd aan reguliere ladingen, bijvoorbeeld in sporttassen. In 70 procent van de gevallen is dit aan de orde. In de helft van alle onderschepte zendingen worden de verdovende middelen in containers met fruit gevonden. Voor de overige zendingen worden andere ladingen zoals vis, vlees, cacaobonen, koffie en hout gebruikt.
Binnenlands wordt intensief samengewerkt om drugssmokkel tegen te gaan. Zo participeert de Douane met onder andere de FIOD, de politie en het Openbaar Ministerie in Hit and Run Cargo (HARC) Teams. Regelmatig komen vangsten van de Douane mede tot stand dankzij de inlichtingen van partnerorganisaties.
Door buitenlandse douanediensten is in het eerste halfjaar ruim 16,4 ton cocaïne bestemd voor Nederland in beslag genomen in 42 vangsten. Dit zijn in verhouding minder vangsten dan in 2022, toen werd er in het gehele jaar 104 ton cocaïne onderschept in 150 zendingen.
Bron: Rijksoverheid.nl (NE)
