Voor sommigen van ons maakt een gewone slaapmuts met kruiden het veel gemakkelijker om in slaap te vallen, en eeuwen anekdotisch bewijs bevestigen het nut van wiet als slaapmiddel. De oude Chinese farmacologie combineerde cannabisbloem met datura om de elegant genaamde ‘scherpzinnige slaappoeder’ of shui sheng san te creëren. De westerse geneeskunde is bezig een inhaalslag te maken, met toenemend onderzoek naar cannabis voor het slapen gaan.
Maar hoe zit het met de effecten van cannabis op dromen? Als je al goed bekend bent met wiet, weet je waarschijnlijk dat periodes van intensief gebruik je nachtelijke verbeeldingskracht doen afnemen, zo niet helemaal verdwijnen. Omgekeerd zien we vaak dat periodes van cannabis onthouding ervoor kunnen zorgen dat de bizarre dromen juist weer uitblijven.
Dus hoe zit dit nou? Hoe en waarom beïnvloedt cannabis de droomfase van slaap, en moet je je zorgen maken?
Hoe je droomt
De slaap-waakcyclus bestaat uit vier fasen die tijdens een typische nacht meerdere keren worden herhaald. Fase 1 is de lichtste en kortste slaapfase en duurt slechts 5% van de totale cyclus. Fase 2 signaleert een versnelling in een diepere sluimer, waarbij de hartslag en temperatuur dalen. Ongeveer 50% van de slaap vindt plaats in fase 2.
Fase 3 is het diepste slaapstadium. Als je tijdens deze fase wakker wordt, voel je je een uur lang suf en cognitief gehandicapt. Weefselherstel en -groei vindt plaats in fase 3, samen met de versterking van het immuunsysteem.
De vierde fase is REM-slaap of droomslaap. REM verwijst naar snelle oogbewegingen (rapid eye movement), die plaatsvinden terwijl je droomt. Van elke nacht wordt er maximaal zo’n twee uur gedroomd.
Dromen: waarom het zo belangrijk is
Wetenschappers en slaapdeskundigen debatteren al decennia over het doel van dromen. Tot voor kort werd het nut van de REM-fase enigszins afgezwakt. In de afgelopen jaren heeft moderne slaapgoeroe Dr. Matthew Walker samen met andere experts het belang van REM-slaap echter benadrukt, waarbij hij bevestigt dat deze droomslaap van fundamenteel belang voor je welzijn en prestaties.
Volgens Walker verwijdert REM-slaap de pijnlijke onderdelen die gepaard gaan met traumatische of emotionele episodes die gedurende de dag worden ervaren. Naast het bieden van emotionele resolutie, verbetert dromen het creatieve proces en probleemoplossende vaardigheden door individuele herinneringen te combineren in abstracte en nieuwe manieren.
Dromen speelt ook een rol bij het formuleren van overkoepelende regels op basis van kennis die de hersenen gedurende de dag hebben verworven. Fascinerend genoeg is REM-slaap de enige keer dat noradrenaline, een angstaanjagend molecuul, dramatisch wordt verminderd in de hersenen.
Onderzoek uitgevoerd in 2016 op muizen geeft ook aan dat het aanhoudende REM-slaapgebrek gedurende 72 uur het ruimtelijk geheugen schaadt. Het kan dus zijn dat je meer moeite hebt met het vinden van objecten, of dat sneller tegen dingen aanloopt en je eraan stoort. De studie meldde dat deze verminderde toestand aanhield tot ten minste 21 dagen nadat de REM-slaap weer was hersteld.
“Dromen is niet alleen een grappig iets dat gebeurt terwijl we slapen, maar het is een essentieel onderdeel van het herstelproces en onderhoud van het geheugen- en leerapparaat”, benadrukte Dr. Jordan Tishler, President en CEO van de Association of Cannabis Specialists en een Instructeur geneeskunde aan de Harvard Medical School. “Vooral de ontbering van REM kan leiden tot cognitieve stoornissen en stemmingswisselingen.”
Over Cannabis: hoe beïnvloedt het dromen?
Als het gaat om het bepalen van de effecten van wiet op dromen, is het antwoord niet geheel duidelijk. “Er zijn een aantal slaaponderzoeken die aantonen dat cannabis de REM-slaap kan verminderen of onderdrukken”, aldus Dr. Tishler. ‘De grotere vraag is of dit goed of slecht is. Het antwoord is, zoals gewoonlijk, ‘het hangt ervan af’. ”
Wetenschappers beginnen de effecten van specifieke cannabinoïden op dromen verder uit te pluizen.
Van THC, een van de belangrijkste psychoactieve componenten van cannabis, is aangetoond dat het de REM-slaap onderdrukt, hoewel het belangrijk is op te merken dat deze bevindingen niet altijd even consequent het geval zijn.
“Cannabisconsumptie, en met name de consumptie van THC, verkort de REM-slaap, waardoor de meeste mensen niet meer kunnen dromen doordat men te weinig tijd in deze fase doorbrengt tijdens de slaap”, zegt Kebra Smith-Bolden, geregistreerde verpleegster en CEO van CannaHealth.
Uit een onderzoek uit 2019 bleek dat cannabisgebruikers minder algehele REM-slaap vertoonden dan niet-consumenten, en meer bijzondere dingen meemaakten wanneer ze hun dromen terughaalden.
Heeft CBD invloed op dromen?
Door de snelle opkomst van CBD als slaapmiddel vraag je je misschien af welke effecten het heeft op dromen. Hoewel deze effecten nog steeds niet goed worden begrepen, suggereert een beoordeling van slaap, cannabis en cannabinoïden uit 2017 dat dosering je dromen lijkt te beïnvloeden.
In de review werd gemeld dat hooggedoseerde CBD het begin van de REM-slaap op de dag van toediening verhoogde, terwijl een gemiddeld gedoseerde CBD het begin van de REM-slaap op de dag na toediening verminderde.
Anekdotisch hebben CBD-consumenten gezegd dat de cannabinoïde hun dromen aanzienlijk beïnvloedt, waarbij sommigen meer levendige en lucide dromen ervaren, positievere dromen (inclusief seksdromen) en een superverbeterde herinnering aan hun nachtelijke avonturen.
Bovendien is er bewijs dat CBD een veelbelovende behandeling zou kunnen zijn voor REM-slaapgedragsstoornis, waardoor gediagnosticeerde mensen (vaak angstaanjagende) dromen op gewelddadige of vocale manieren kunnen uitvoeren.
Deze droomstoornissen komen vaker voor bij mensen met PTSS. “Voor patiënten met nachtmerries, zoals patiënten met PTSS, kan een zekere mate van REM-onderdrukking goed zijn”, legt Tishler uit.
Andere kleine cannabinoïden en terpenen werken mogelijk ook achter de schermen en beïnvloeden onze dromen, maar er is momenteel nog niet voldoende onderzoek om hun rol te onthullen.
Wat is REM-rebound?
Consumenten van zware cannabis kunnen mogelijk met gekke dromen te maken krijgen als ze een pauze nemen of een tijdje geen wiet gebruiken.
“Rebound wordt gekenmerkt door de terugkeer van levendige en ongebruikelijke dromen als je geest opnieuw kennis maakt met de REM-fase van slapen,” zei Smith-Bolden.
Terwijl REM-rebound de geest een middel biedt om verloren droom-slaap terug te krijgen, kan het volgens Tishler verontrustend zijn. Degenen die REM-rebound ondergaan, ervaren vaak meer nachtmerries, een dichtere REM-slaap, een snellere REM-slaapaanval en verlengde REM-slaapcycli om de opgebouwde schuld af te betalen. “Om deze en vele andere redenen wordt zwaar cannabisgebruik dus niet aanbevolen”, voegde Tishler eraan toe.
Regelmatig gebruik ik cannabis – hoe bescherm ik nu de REM-fase?
Als cannabis je slaaphulpmiddel is, is het enorm belangrijk om te voorkomen dat je gaat wisselen tussen overmatige REM-slaaponderdrukking en REM-rebound.
“Voor de meeste mensen is REM-onderdrukking waarschijnlijk niet goed”, zegt Tishler. ‘Slapeloosheid natuurlijk evenmin goed voor je’. Tishler adviseert daarom een balans te vinden tussen algehele slaap en REM-slaap in het bijzonder.
“Het blijkt dat deze relatie erg dosisafhankelijk is. Kleine doses cannabis leiden tot een goede nachtrust zonder duidelijke REM-onderdrukking, of niet veel, terwijl hogere doses duidelijk problematischer zijn”, legt hij uit.
Voor degenen die aanhoudende slapeloosheid hebben, of meer dan drie slechte nachten per week, raadt hij aan om een arts te raadplegen en vervolgens met hun goedkeuring de hulp in te roepen van een cannabisspecialist.
“De benadering van behandeling zal variëren afhankelijk van het type slapeloosheid dat je ervaart”, zei Tishler. ‘Vertrouw niet zomaar op advies van je maatje of goedbedoelde vriend. Ze kunnen dramatisch buitensporige benaderingen voorstellen die averechts kunnen werken. Lage doses zijn effectiever.”
Evenzo benadrukt Bolden-Smith dat beginners die cannabis gebruiken als slaapmiddel, moeten beginnen met microdosering. ‘Verhoog stapsgewijs totdat je slaapdoelen bereikt zijn’, adviseerde ze. Op deze manier kun je de slaperige krachten van de cannabis bloem benutten en tegelijkertijd jouw REM-slaap beschermen.
Slaap lekker voor straks!
Bronnen: CanadaHouseClinics (EN), GreenEntrepreneur (EN), Leafly (EN), Vice (EN)
