Heb je stress, harde deadlines, eindexamens of is je geest niet zo helder als normaal? Probeer dan eens nootropics. Het zijn geen magische pillen die je in een klap superchargen of een bizarre energieboost geven, maar ze hebben zeker het potentieel om je cognitieve functioneren onder de juiste omstandigheden te verbeteren.
In dit artikel lees je over verschillende nootropics en over de specifieke soorten waarvan is bewezen dat ze een bepaald niveau van cognitieve verbetering bieden.
Wat zijn nootropics en hoe werken ze?
Nootropics worden in de volksmond smartdrugs of cognitieve versterkers genoemd vanwege het feit dat ze in theorie de hersenfunctie kunnen stimuleren – vooral met betrekking tot energie, focus en geheugen. Natuurlijke noötropica kunnen volgens een onderzoek uit 2016 ook de bloedcirculatie en de zuurstoftoevoer naar de hersenen verhogen. Dit is gunstig voor de gezondheid van de hersenen, aangezien de hersenen afhankelijk zijn van een continue toevoer van zuurstof en voedingsstoffen om goed te kunnen functioneren.
Nootropics zullen je waarschijnlijk niet veel voordeel opleveren als je nog geen symptomen ervaart zoals moeite met focussen of een slecht geheugen, zegt David A. Merrill, een psychiater en directeur van het Pacific Neuroscience Institute’s Pacific Brain Health Center. Er zijn een aantal factoren die cognitieve prestaties kunnen beïnvloeden, zoals slaap, gezond dieet en sport. Het is goed om een gezonde levensstijl te combineren met nootropics. Er zijn verschillende natuurlijke, over-the-counter, nootropics om uit te kiezen die beschikbaar zijn in supplementvorm. Je kunt ze meestal vinden bij je plaatselijke supermarkt of online. Hier zijn vijf veelvoorkomende nootropics:
Cafeïne
Cafeïne – in de vorm van koffie, thee, energiedrankjes, supplementen en meer – is wereldwijd de meest gebruikte nootropic. Het werkt door adenosinereceptoren in de hersenen te blokkeren die ervoor zorgen dat je je vermoeid voelt. Daarom voelen mensen zich vaak minder moe en alerter en meer gefocust door cafeïne. Merrill merkt echter op dat er twee problemen zijn met cafeïne. Wanner je het vaak consumeert word je steeds toleranter waardoor je steeds meer cafeïne nodig hebt om hetzelfde effect te voelen. Wanneer je teveel cafeine consumeert kan dit leiden tot bijwerkingen als angst, slapeloosheid en tremoren.
Ginkgo biloba
Ginkgo biloba is een plant en je kunt het extract ervan in supplementvorm vinden. Merrill zegt dat ginkgo biloba-extract werkt door de bloedtoevoer naar de hersenen of de cerebrale bloedstroom te vergroten. In theorie kan dit gunstig zijn omdat het een verminderde cerebrale doorbloeding voorkomt, wat kan leiden tot cognitieve achteruitgang.
Veel van het onderzoek rond ginkgo biloba heeft betrekking op de ziekte van Alzheimer. Uit een review uit 2020 van 28 onderzoeken bleek bijvoorbeeld dat het dagelijks innemen van 240 milligram ginkgo biloba een positief effect had op de cognitieve functie – inclusief reactietijd en geheugen – bij volwassenen met milde Alzheimer. Wanner je nog niet aan cognitieve achteruitgang leidt, ervaar je mogelijk geen boost van de plant.
L-theanine
L-theanine komt van nature voor in groene thee en zwarte thee, maar kan ook als supplement worden ingenomen. Merrill zegt dat het een kalmerend, ontspannend effect heeft en tegelijkertijd de alertheid verhoogt – daarom is het gecategoriseerd als een noötropicum. L-theanine werkt door het serotonine-, dopamine- en GABA-niveau te verhogen. GABA zijn neurotransmitters die een rol spelen bij stemmings- en stressregulatie. Een onderzoek uit 2019 wees uit dat deelnemers die vier weken lang 200 milligram L-theaninetabletten slikten, minder stress ervaarden en het uitvoerend functioneren verbeterden.
Omega-3 vetzuren
“Omega-3-vetzuren zijn de bouwstenen van hersencelmembranen, waardoor de vloeibaarheid van het celmembraan toeneemt, wat belangrijk is voor het functioneren van elke hersencel”, zegt Merrill. Een analyse uit 2012 toonde aan dat volwassenen met een milde vorm van cognitieve stoornissen die omega-3-supplementen slikten, een verbetering van de cognitieve functie zagen.
Maar hoewel sommige onderzoeken veelbelovend waren, vonden andere onderzoeken dat omega-3 vetzuren geen effect hadden op de cognitie voor een steekproef van gezonde volwassenen van 18-35 jaar. Daarom kunnen omega-3-supplementen het meest gunstig zijn voor mensen die al een vorm van cognitieve achteruitgang ervaren.
Creatine
Creatine is een aminozuur dat de cognitieve functie ten goede kan komen vanwege de manier waarop het interageert met hersencellen. “Hersencellen hebben grote hoeveelheden energie nodig om te functioneren, en creatine kan hersencellen helpen de energie te blijven produceren die nodig is om te denken”, zegt Merrill. Een systematische review uit 2018 wees uit dat het nemen van creatinesupplementen het kortetermijngeheugen bij gezonde personen kan verbeteren.
Noötropica op recept
Degenen die een aandoening hebben die hun cognitieve functie ernstig schaadt, kunnen baat hebben bij krachtigere, voorgeschreven nootropics. Hier zijn twee veelvoorkomende nootropics op recept en hoe ze werken.
Amfetaminen (Adderall)
Adderall is een voorgeschreven medicijn dat vaak wordt voorgeschreven aan mensen met ADHD, maar het kan ook worden voorgeschreven voor narcolepsie. Merrill zegt dat Adderall een stimulerend middel is dat werkt door uw niveaus van dopamine en noradrenaline te verhogen. Deze chemicaliën kunnen je focus en concentratie verbeteren.
Bovendien is aangetoond dat Adderall de alertheid, het energieniveau en de aandachtsspanne verhoogt bij mensen met ADHD of narcolepsie.
Modafinil
Modafinil is een voorgeschreven medicijn dat waakzaamheid bevordert en het wordt voorgeschreven aan mensen met narcolepsie, obstructieve slaapapneu of slaapstoornissen. Modafinil verhoogt het dopaminegehalte. Deze verhoogde dopaminegehalten kunnen de concentratie, het geheugen en de motivatie verbeteren.
Een studie uit 2020 wees uit dat modafinil de cognitieve functie bij gezonde volwassenen verbetert, bijvoorbeeld de nauwkeurigheid bij het voltooien van taken. Het middel wordt echter niet voorgeschreven aan mensen zonder slaapstoornis.
Er zijn veel noötropica om uit te kiezen als je je cognitieve functie wilt verbeteren. Het is echter belangrijk om realistisch te blijven. Wanner je gezond bent, zullen er geen drastische veranderingen optreden na het gebruik van nootropics. Toch kan je er voordelen van ervaren. Net als bij microdoseren gaat het om de juiste balans vinden. Dan kan je er de vruchten van plukken.
Lees meer op insider.com (Bron, EN)