Het CBD keurmerk

1,4K

Nederland – door Mr. Kaj Hollemans (KH Legal Advice) (@KHLA2014).

De populariteit van producten met cannabidiol (CBD) is de afgelopen jaren enorm toegenomen. CBD is een niet-psychoactieve cannabinoïde die voorkomt in cannabisplanten en wordt gewonnen uit de bladeren en bloemtoppen van vezelhennep. In bijna elke drogisterij en reformzaak zijn tegenwoordig producten te vinden waarin CBD is verwerkt, van voedingssupplementen, zoals CBD-olie en capsules, tot cosmetica. Deze producten worden gebruikt tegen allerlei klachten, uiteenlopend van slapeloosheid tot eczeem en van ADHD tot stoppen met roken. 

Hoewel producten die CBD bevatten in korte tijd enorm populair zijn geworden, wordt er nauwelijks toezicht op gehouden. Doordat er geen vastgestelde, wettelijke standaard is, loopt de kwaliteit van producten met CBD enorm uiteen. Consumenten hebben in de meeste gevallen geen idee wat ze tot zich nemen.

Desgevraagd geven de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) aan dat zij geen toezicht op deze producten houden, waarbij ze allebei naar de andere toezichthouder wijzen als verantwoordelijke instantie. Of er iemand toezicht houdt op deze producten, en zo ja wie, is dus onduidelijk. Eigenlijk is dit onvoorstelbaar in een overgereguleerd land als Nederland, zeker gezien de populariteit van deze producten. De overheid, mede verantwoordelijk voor de veiligheid van alle in Nederland verkochte producten, laat het afweten, zeker nu extracten en andere producten die cannabinoïden bevatten sinds januari 2019 door de EU als nieuwe voedingsmiddelen worden beschouwd, omdat een geschiedenis van veilig gebruik niet is aangetoond.

Novel food catalogus

Plaatsing op de “novel food” catalogus van de EU betekent dat een markttoelating is vereist en dat producten niet meer zomaar in de handel mogen worden gebracht. Plaatsing op de “novel food” catalogus is juridisch niet bindend, maar kan wel grote gevolgen hebben. De autoriteiten in verschillende EU-landen gebruiken deze catalogus namelijk als richtlijn voor het opzetten en handhaven van regelgeving. Op grond hiervan is de verkoop van producten met CBD in sommige Europese landen zelfs helemaal verboden. De positie van de Nederlandse overheid ten aanzien van producten die cannabinoïden bevatten is nog steeds niet duidelijk. Vooralsnog hebben het ministerie van VWS en de NVWA de aanpassing in de “novel food” catalogus erkend, maar hier geen gevolgen aan verbonden. In een verklaring gaven de autoriteiten in maart 2019 het volgende aan:

“Op dit moment zijn we ons aan het beraden op de stappen die genomen dienen te worden, dus hierover kunnen we op dit moment helaas nog geen uitspraken doen.”

Sindsdien is er niet veel veranderd. De overheid lijkt geen goede aanpak te hebben voor deze producten. Verbieden is geen optie, omdat CBD volgens de WHO geen psychoactieve eigenschappen heeft en geen mogelijkheden biedt voor misbruik of afhankelijkheid en reguleren is te ingewikkeld. Zolang er geen sprake is van overlast of incidenten is er geen politieke aandacht voor het onderwerp en blijft het opvallend stil. Dat de overheid de markt in onzekerheid achterlaat en de bescherming van consumenten daarmee achterwege blijft is blijkbaar geen issue.

Keurmerk

Vanwege de voortdurende onzekerheid heeft een deel van de markt besloten de regie naar zich toe te trekken. Naar aanleiding hiervan heeft het Cannabinoiden Adviesbureau Nederland (CAN) afgelopen week een keurmerk voor CBD-producten gelanceerd. Als een product dit keurmerk draagt dan voldoet de kwaliteit van dit product aan een industriestandaard, gebaseerd op de richtlijnen van de EU voor voedingssupplementen. Ook is een product dat dit keurmerk draagt volledig traceerbaar tot aan het zaad. De gegevens van ieder product worden binnenkort voor de consument inzichtelijk gemaakt via een aparte website.

Inmiddels hebben verschillende producenten en verkopers van CBD-producten aangegeven dat ze het keurmerk hebben aangevraagd. Met het keurmerk wil het CAN aan consumenten, overheid en zorgverleners laten zien dat CBD-producten van goede en betrouwbare kwaliteit kunnen zijn. Het is een goede zaak dat de sector zelf verantwoordelijk neemt en een keurmerk lanceert. Kwaliteit, veiligheid en traceerbaarheid van de gehele productieketen zijn belangrijke voorwaarden voor ieder product en bieden consumenten de nodige zekerheid. De overheid zou dit initiatief moeten prijzen en het keurmerk moeten omarmen. Helaas blijft het ook nu weer oorverdovend stil. Zodra er iets positief te melden valt over cannabis weten ze bij het ministerie van VWS blijkbaar niet meer hoe ze daarop moeten reageren. Een gemiste kans, wat mij betreft.

Afb. CAN